مراحل جراحی دندان عقل نهفته : راهنمای کامل و تخصصی از معاینه تا بخیه
دندان عقل نهفته یکی از شایع ترین مشکلات دهان و دندان است که معمولا بین سنین 17 تا 25 سالگی ظاهر می شود. بسیاری از افراد به دلیل کمبود فضا یا زاویه نامناسب رشد دندان، با نهفتگی دندان عقل مواجه می شوند؛ وضعیتی که می تواند باعث درد، التهاب، عفونت و حتی آسیب به دندان های مجاور شود. درمان اصلی دندان عقل نهفته، جراحی و خارج کردن آن است. این جراحی، اگرچه ساده و رایج است، اما نیاز به مهارت دندانپزشک و آگاهی بیمار از مراحل آن دارد. در این مقاله، یک راهنمای علمی و کاملا تخصصی درباره مراحل جراحی دندان عقل نهفته ارائه می کنیم و به طور کامل توضیح می دهیم از لحظه ورود به مطب تا پایان جراحی و مراقبت های بعد از آن چه اتفاقی می افتد.
دندان عقل نهفته چیست؟
دندان عقل نهفته دندانی است که به دلیل کمبود فضا، زاویه نامناسب یا وجود موانع استخوانی و بافتی، قادر به رویش کامل در دهان نیست. این دندان ممکن است به شکلهای مختلفی ظاهر شود: نهفته کامل که کاملاً زیر لثه و استخوان قرار دارد، نهفته نیمهرویشیافته که بخشی از دندان قابل مشاهده است اما قسمتی هنوز زیر لثه مانده، و نهفته افقی یا زاویهدار که رشد آن به سمت دندانهای کناری است.
نهفتگی دندان عقل میتواند مشکلات متعددی ایجاد کند، از جمله درد و تورم، التهاب و عفونت لثه، تخریب دندان کناری، تشکیل کیست یا تومور در اطراف دندان، بوی بد دهان و آسیب به استخوان فک. به همین دلیل، در اغلب موارد توصیه میشود دندان عقل نهفته پیش از بروز مشکلات جدی، از طریق جراحی خارج شود.
مراحل جراحی دندان عقل نهفته؛ از معاینه تا بخیه
جراحی دندان عقل نهفته معمولا بین 20 تا 45 دقیقه زمان می برد و بسته به پیچیدگی دندان، ممکن است کمی بیشتر نیز طول بکشد. مراحل این جراحی به صورت گام به گام به شرح زیر است:
1. معاینه اولیه و تهیه عکس رادیوگرافی
نخستین قدم در جراحی دندان عقل نهفته، معاینه دقیق و بررسی رادیوگرافی است. برای تشخیص نوع نهفتگی، موقعیت دندان نسبت به عصب فک پایین و میزان تراکم استخوان، معمولا از عکس های: پانورامیک (OPG) و CBCT (سی بی سی تی) برای بررسی سه بعدی استفاده می شود.
پلاک و رسوب دندان را برای همیشه از بین ببرید! راهنمای جرمگیری دندان در اصفهان را بخوانید.
اطلاعاتی که متخصص از این تصاویر به دست می آورد شامل:
-
زاویه رشد دندان
-
محل ریشه ها
-
فاصله دندان با عصب فک
-
ضخامت استخوان
-
احتمال نیاز به برش یا تقسیم دندان
این مرحله تعیین کننده است و برنامه جراحی دقیق را مشخص می کند.
2. آماده سازی بیمار و اعمال بی حسی
پس از بررسی عکس، بیمار برای جراحی آماده می شود. معمولا دندان عقل نهفته تحت بی حسی موضعی خارج می شود و بیمار در طول جراحی هیچ دردی احساس نمی کند.
در موارد خاص مانند اضطراب شدید بیمار یا وجود دندان های نهفته متعدد، از بیهوشی خفیف یا سدیشن استفاده می شود.
مزایای بی حسی موضعی:
-
ایمن و کم خطر
-
شروع اثر سریع
-
بدون درد
-
مناسب برای تمام بیماران
محل تزریق شامل ناحیه اطراف دندان و شاخه های عصبی مرتبط است.
3. ایجاد برش روی لثه
پس از بی حس شدن ناحیه، دندانپزشک یک برش کوچک روی لثه ایجاد می کند تا به دندان نهفته دسترسی پیدا کند. نوع برش به محل دندان و میزان نهفتگی بستگی دارد.
برش ممکن است به صورت:
-
یک برش مستقیم کوچک
-
برش مثلثی
-
برش فلپ کامل برای دسترسی وسیع
باشد.
این برش به دندانپزشک اجازه می دهد لثه را کنار زده و به استخوان زیرین برسد.
فرصت تجربه درمان حرفهای و سریع ایمپلنت دندان در اصفهان را از دست ندهید.
4. کنار زدن لثه و دسترسی به استخوان
در این مرحله، با استفاده از ابزارهای مخصوص، بافت لثه به آرامی کنار زده می شود تا سطح استخوان فک مشخص شود. این کار کاملا بدون درد انجام می گیرد و تنها احساس فشار وجود دارد.
هدف این مرحله فراهم کردن دید مناسب برای دسترسی به دندان نهفته است.
5. تراش استخوان اطراف دندان
در بسیاری از موارد دندان عقل نهفته در عمق استخوان فک قرار دارد و برای دسترسی به تاج آن، نیاز است مقدار کمی از استخوان اطراف برداشت شود. این کار با کمک ابزارهای جراحی مانند هندپیس مخصوص، فرزهای جراحی و ساکشن قوی انجام میگیرد تا دید کافی ایجاد شده و از تجمع آب جلوگیری شود.
تراش استخوان کاملا کنترلشده و فقط به میزانی انجام میشود که امکان دسترسی به دندان فراهم شود؛ به همین دلیل این مرحله کمترین آسیب را به بافت استخوانی وارد میکند و روند جراحی را ایمنتر و دقیقتر پیش میبرد.

6. تقسیم دندان (در صورت نیاز)
در برخی موارد که دندان عقل نهفته اندازه بزرگی دارد یا با زاویه نامناسب در فک قرار گرفته است، امکان خارج کردن آن بهصورت یکپارچه وجود ندارد. در چنین شرایطی، دندانپزشک دندان را به چند قطعه کوچکتر تقسیم میکند تا روند جراحی ایمنتر و کنترلشدهتر انجام شود.
تقسیم دندان مزایای مهمی به همراه دارد؛ از جمله کاهش فشار واردشده به استخوان فک، تسهیل خارج کردن قطعات دندان، کاهش مدت زمان جراحی و کاهش احتمال وارد شدن ضربه به عصب فک. به همین دلیل، این مرحله در بسیاری از جراحیهای دندان عقل نهفته یکی از مراحل کلیدی و تأثیرگذار محسوب میشود.
7. خارج کردن دندان
پس از برش و آزادسازی کامل، دندان با ابزارهای مخصوص مانند الویتور یا فورسپس به آرامی خارج می شود.
در این مرحله بیمار ممکن است:
-
صدای فشار
-
احساس تکان خوردن دندان
را حس کند، اما هیچ دردی وجود ندارد.
اگر دندان چند تکه شده باشد، هر قطعه به صورت جداگانه خارج می شود.
لبخندی بینقص با لمینت دندان در اصفهان؛ همین حالا اطلاعات کامل را ببینید!
8. شستشو و پاکسازی ناحیه جراحی
پس از خارج کردن دندان، حفره ایجاد شده در استخوان با آب استریل یا سرم شستشو داده می شود. این کار برای حذف: ذرات استخوان ،باقیمانده های دندان ،خون و لخته های اضافی انجام می شود.
در برخی موارد، داروی ضد عفونت یا ژل مخصوص در ناحیه قرار داده می شود.
9. بخیه زدن لثه
پس از اطمینان از پاکسازی کامل، لثه به محل اولیه خود بازگردانده شده و با بخیه بسته می شود. نوع بخیه بسته به وضعیت بیمار متفاوت است:
-
بخیه قابل جذب: بدون نیاز به کشیدن
-
بخیه غیر قابل جذب: باید 5 تا 7 روز بعد کشیده شود
بخیه کمک می کند:
-
لثه سریع تر ترمیم شود
-
خونریزی کنترل شود
-
از ورود غذا به حفره جلوگیری شود
بعد از جراحی دندان عقل نهفته چه اتفاقی می افتد؟
مراقبت های پس از جراحی از خود جراحی مهم تر هستند. رعایت نکردن مراقبت ها می تواند باعث درد شدید، عفونت یا تشکیل حفره خشک شود.
مهم ترین توصیه ها شامل:
-
گاز استریل را 30 تا 45 دقیقه روی زخم نگه دارید
-
از خوردن غذاهای داغ تا 24 ساعت اجتناب کنید
-
تا 48 ساعت سیگار نکشید
-
از نی استفاده نکنید
-
کمپرس یخ روی صورت قرار دهید
-
غذاهای نرم و سرد مصرف کنید
-
مسواک را با احتیاط استفاده کنید
-
داروهای تجویز شده را کامل مصرف کنید
فرصت داشتن لبخندی جذاب با بلیچینگ حرفهای دندان در اصفهان؛ همین حالا کلیک کنید!
مراحل جراحی دندان عقل نهفته چقدر طول می کشد؟
مدت زمان جراحی دندان عقل نهفته به میزان پیچیدگی و وضعیت قرارگیری دندان بستگی دارد. در حالتهای سادهتر، مانند دندان عقل نیمهنهفته، معمولاً بین ۱۵ تا ۲۵ دقیقه زمان نیاز است. اگر دندان بهطور کامل نهفته باشد، جراحی ممکن است ۳۰ تا ۴۵ دقیقه طول بکشد. در موارد دشوارتر، مانند دندان زاویهدار یا نزدیک به عصب فک، زمان جراحی به حدود ۴۵ تا ۶۰ دقیقه میرسد.
در شرایط بسیار پیچیده نیز ممکن است روند جراحی بیش از یک ساعت به طول بینجامد. با این حال، مهارت جراح و تجهیزات کلینیک میتواند در کاهش زمان و افزایش کیفیت عمل نقش مهمی داشته باشد.
عوارض احتمالی جراحی دندان عقل نهفته
با وجود اینکه جراحی دندان عقل نهفته یک فرایند ایمن و رایج است، ممکن است عوارض خفیفی پس از آن مشاهده شود. از جمله شایعترین عوارض میتوان به تورم، درد، خونریزی، عفونت، آسیب موقت به عصب و محدودیت در باز کردن دهان اشاره کرد. این موارد معمولاً موقتی هستند و با رعایت دقیق مراقبتهای بعد از جراحی به سرعت برطرف میشوند.
اجرای جراحی توسط متخصص جراحی فک و صورت و پیروی از توصیههای بعد از عمل، احتمال بروز این عوارض را به حداقل میرساند و روند بهبودی را سریعتر و راحتتر میکند.
چرا باید دندان عقل نهفته را خارج کنیم؟
دندان عقل نهفته در صورتی که در فک باقی بماند، میتواند مشکلات جدی و دردناکی ایجاد کند. این دندان معمولاً روی دندانهای مجاور فشار وارد میکند و باعث پوسیدگی دندان کناری یا حتی آسیب ساختاری به آن میشود. از سوی دیگر، تجمع باکتریها در اطراف دندان نیمهنهفته میتواند عفونت مزمن، تشکیل کیست و بوی بد دهان را به همراه داشته باشد. در برخی افراد، فشار دندان عقل نهفته حتی ممکن است موجب دردهای سینوسی یا ناراحتی فکی شود.
به همین دلیل، معمولاً توصیه میشود دندان عقل نهفته پیش از ایجاد این مشکلات جدی و قبل از اینکه به بافتهای اطراف آسیب برساند، از طریق جراحی خارج شود.
نتیجه گیری:
مراحل جراحی دندان عقل نهفته یک درمان تخصصی و مرحله به مرحله است که با معاینه دقیق، بی حسی مناسب، برش لثه، تراش استخوان، خارج کردن دندان و بخیه انجام می شود. این جراحی اگر توسط متخصص مجرب انجام شود، کاملا ایمن، کم خطر و دارای دوره بهبود قابل پیش بینی است.
شناخت مراحل جراحی باعث می شود بیمار با آرامش بیشتری برای درمان اقدام کند و از بروز مشکلات آینده جلوگیری شود. دندان عقل نهفته اگر به موقع جراحی نشود، می تواند مشکلات جدی برای سلامت دهان ایجاد کند.
برای ویزیت و مشاوره با ما در ارتباط باشید.
ما را در اینستاگرام همراهی کنید

