پلاک ارتودنسی: انواع، کاربردها و نگهداری صحیح
درمان‌های ارتودنسی با هدف اصلاح ناهنجاری‌های دندانی و فکی، نقش مهمی در بهبود زیبایی لبخند و عملکرد دندان‌ها ایفا می‌کنند. یکی از ابزارهای اصلی در این درمان‌ها، پلاک ارتودنسی است. پلاک‌های ارتودنسی به دو دسته اصلی ثابت و متحرک تقسیم می‌شوند و هر کدام کاربردها و ویژگی‌های خاص خود را دارند. در این مقاله، به بررسی انواع پلاک های ارتودنسی، نحوه عملکرد آن‌ها، مراقبت‌های لازم و تأثیر آن‌ها در روند درمان می‌پردازیم.
پلاک ارتودنسی چیست؟
پلاک ارتودنسی یک وسیله ساخته‌شده از جنس پلاستیک یا فلز است که برای جابه‌جایی دندان‌ها و اصلاح ناهنجاری‌های فک و صورت به‌کار می‌رود. این وسیله می‌تواند متحرک یا ثابت باشد و معمولاً در مراحل مختلف درمان ارتودنسی، بسته به نیاز بیمار استفاده می‌شود. پلاک‌ها نقش مهمی در حفظ نتایج درمان ارتودنسی و جلوگیری از بازگشت دندان‌ها به موقعیت اولیه دارند.
انواع پلاک‌های ارتودنسی
پلاک‌های ارتودنسی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: پلاک‌های متحرک و پلاک‌های ثابت. هر کدام از این دسته‌ها کاربردهای خاصی دارند و به منظور رفع مشکلات مختلف در بیماران استفاده می‌شوند.
پلاک ارتودنسی متحرک
پلاک‌های متحرک ارتودنسی به وسیله‌ای گفته می‌شود که بیمار می‌تواند آن را از دهان خود خارج کند و دوباره سر جای خود قرار دهد. این نوع پلاک‌ها برای تصحیح ناهنجاری‌های خفیف تا متوسط دندان‌ها و فک استفاده می‌شوند. ویژگی‌های اصلی پلاک‌های متحرک عبارتند از:
- قابلیت جابجایی
پلاک‌های متحرک به راحتی قابل برداشتن هستند و بیمار می‌تواند برای تمیز کردن دندان‌ها یا هنگام غذا خوردن آن‌ها را از دهان خارج کند. - کاربردهای متنوع
این پلاک‌ها در تصحیح ناهنجاری‌های دندانی کوچک و برخی مشکلات فکی کاربرد دارند. به‌عنوان مثال، پلاک‌های متحرک در درمان کراس‌بایت و جلو بودن دندان‌ها استفاده می‌شوند. - استفاده در مراحل بعد از درمان
پس از برداشتن براکت‌های ثابت، پلاک‌های متحرک به عنوان نگهدارنده استفاده می‌شوند تا دندان‌ها در موقعیت جدید خود ثابت باقی بمانند و به حالت قبلی برنگردند.
پلاک ارتودنسی ثابت
پلاک‌های ثابت ارتودنسی به دندان‌ها متصل می‌شوند و بیمار قادر به برداشتن آن‌ها نیست. این پلاک‌ها معمولاً شامل براکت‌ها و سیم‌هایی هستند که بر روی دندان‌ها چسبانده می‌شوند و به طور مداوم در طول دوره درمان عمل می‌کنند. ویژگی‌های اصلی پلاک‌های ثابت عبارتند از:
- اصلاح ناهنجاری‌های پیچیده
پلاک‌های ثابت برای اصلاح ناهنجاری‌های شدیدتر دندانی و فکی استفاده می‌شوند. این پلاک‌ها نیروی مداومی به دندان‌ها وارد می‌کنند و باعث حرکت آن‌ها به موقعیت درست می‌شوند. - نیاز به مراقبت بیشتر
پلاک‌های ثابت به دلیل اینکه دائماً در دهان قرار دارند، نیاز به مراقبت‌های خاصی دارند تا از تجمع پلاک‌های میکروبی و باقی‌ماندن ذرات غذا جلوگیری شود. رعایت بهداشت دهان و دندان در این شرایط بسیار مهم است. - نتایج پایدارتر
پلاک‌های ثابت به دلیل اعمال نیروهای مداوم و کنترل‌شده، نتایج پایدارتری در مقایسه با پلاک‌های متحرک ارائه می‌دهند. این نوع پلاک‌ها معمولاً در طولانی‌مدت به دندان‌ها کمک می‌کنند تا در موقعیت صحیح باقی بمانند.
بیشتر بخوانید : ایمپلنت دندان اصفهان
کاربردهای پلاک ارتودنسی
پلاک‌های ارتودنسی برای اصلاح مشکلات مختلف دندانی و فکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی از کاربردهای رایج پلاک‌های ارتودنسی عبارتند از:
- تصحیح مشکلات دندانی
پلاک‌های ارتودنسی به جابجایی دندان‌ها کمک می‌کنند و به طور معمول برای تصحیح مشکلاتی مانند کجی دندان‌ها، فاصله‌های زیاد بین دندان‌ها و جلو بودن دندان‌ها استفاده می‌شوند. - اصلاح مشکلات فکی
در برخی موارد، پلاک‌های ارتودنسی به تنظیم فک بالا و پایین کمک می‌کنند و می‌توانند مشکلاتی مانند کراس‌بایت یا ناهنجاری‌های فکی را تصحیح کنند. - نگهدارنده بعد از درمان
پس از اتمام درمان ارتودنسی با براکت‌ها، پلاک‌های متحرک به‌عنوان نگهدارنده استفاده می‌شوند تا از حرکت مجدد دندان‌ها جلوگیری کنند و نتایج درمان حفظ شود.
مراقبت‌های لازم برای پلاک ارتودنسی
مراقبت صحیح از پلاک‌های ارتودنسی به‌ویژه پلاک‌های ثابت، برای حفظ بهداشت دهان و دندان ضروری است. در زیر به برخی از مهم‌ترین نکات مراقبتی برای پلاک‌های ارتودنسی اشاره می‌شود:
- مسواک زدن منظم
- استفاده از نخ دندان
- استفاده از مسواک بین دندانی
- استفاده از دهان‌شویه
- مراجعه منظم به دندانپزشک
پلاک ارتودنسی یکی از ابزارهای اصلی در درمان ناهنجاری‌های دندانی و فکی است که به جابجایی دندان‌ها و اصلاح مشکلات فک کمک می‌کند. پلاک‌ها به دو دسته متحرک و ثابت تقسیم می‌شوند که هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. مراقبت‌های بهداشتی دقیق در دوران ارتودنسی ضروری است تا از تجمع پلاک میکروبی و بروز مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه جلوگیری شود.
ویزیت و مشاوره کامپوزیت دندان اصفهان
آشنایی بیشتر با دکتر رزمجو
ما را در اینستاگرام همراهی کنید
