دندان قروچه چیست؟
فردی که دندانهایش را بههم میساید اما در حال جویدن چیزی نیست، در حال دندان قروچه است. دندانها با حرکت فک یا به صورت جانبی یا در جهت عقب به جلو روی هم ساییده میشوند. اغلب شخص هنگام انجام این حرکت هوشیار نیست. فشردن دندانها (Clench) هنگامی است که شخص دندانهایش را به روی یکدیگر نگهمیدارد و عضلات را منقبض میکند، اما حرکت عقب به جلو ندارد. مردم ممکن است در شبانه روز دندانهایشان را روی هم بسایند و یا فشار دهند. اما دندون قروچه در هنگام خواب چالش بزرگتری است، زیرا کنترل آن سختتر است.
دندان قروچه یا بروکسیسم (Bruxism) یکی از شایعترین اختلالات خواب است و یک فعالیت غیرارادی عصبی – عضلانی است. درد عضلانی، اختلالات مفصلی تمپورومندیبولار و سردرد ممکن است در اثر آن اتفاق بیفتند و حتی در موارد شدید میتواند منجر به آرتریت مفاصل تمپوروماندیبولار شود. یکی از اصلیترین علتهای دندان درد، دندان قروچه است.
علائم همراه با این مشکل چیست؟
در مواردی ممکن است که فرد علائمی مانند افسردگی و اضطراب داشتهباشد. افرادی که با اضطراب و افسردگی دستوپنجه نرم میکنند، بیشتر از هر کسی احتمال ابتلا به دندانقروچه را دارند. بنابراین زمانی که دندانقروچه دارید، بهتر است که علائم همراه با آن را بررسی کنید تا به بیماریهای روانی مبتلا نباشید. شاید خود شما هم تجربه کردهباشید که در زمانهایی که استرس بیشتری دارید، یا حتی زمانهایی که عصبانی میشوید، بیشتر دندانهای خود را روی هم فشار میدهید. این مسئله خود نشاندهندهی این است که بروکسیسم با اختلالات عصبی همراه است.
با دیدن علائم دندان قروچه به چه دکتری مراجعه کنیم؟
زمانی که دندان قروچه دارید باید به دکتر دندانپزشک مراجعه کنید. زیرا ممکن است که دندانهای شما در اثر این عادت نادرست آسیب ببینند. مخصوصا اگر دندانهای شما ترمیمشده و یا دارای روکش باشند. در اینصورت حتما باید برای درمان آنها به دکتر دندانپزشک مراجعه کنید. ایمپلنت و روکش دندان به سرعت با دندان قروچه آسیب میبینند. بنابراین این عادت را جدی بگیرید.
علت دندان قروچه چیست؟
علت دندان قروچه هنوز نامشخص است، اما ممکن است چندین عامل در ایجاد آن دخیل باشند. در کودکان، سایش دندان معمولا پس از اولین دندان و بار دیگر هنگامی که دندان دائمی ظاهر میشود، اتفاقمیافتد و معمولا هنگامی که دندانهای دائمی به طور کامل در میآیند، متوقف میشود. سایش و فشردن معمولا در زمان استرس، هنگام خشم، نگرانی و تمرکز اتفاقمیافتد. تحقیقات نشان دادهاست که فعالیت مغز و ضربان قلب ممکن است قبل از یک دوره دندان قروچه افزایش یابد، که نشان میدهد سیستم عصبی مرکزی (CNS) نقش مهمی در این اتفاق دارد.
عوامل خطر دندان قروچه چیست؟ (علت دندان قروچه در خواب)
ممکن است با یک ناهنجاری غیرطبیعی مرتبط باشد:
- یکی از این اختلالات این است که دندانها هنگام بستهشدن فک، درست به یکدیگر نرسند. اگر دندانهای بالا و پایین به درستی به یکدیگر نرسند، بیمار مبتلا به اختلال جفتشدن (Occlusal) است. بااینحال، طبق آکادمی پزشکی دهان آمریکا (AAOM)، تحقیقات علمی ارتباط این اختلال با آن را ثابت نکردهاند.
- گرفتگی عضلات: در برخی افراد، عضلات صورت در طول خواب دچار گرفتگی میشود.
- اختلالات دندان و فک: داشتن دندانهایی که افتادهاند یا کشیده شدهاند، نیز از جمله اختلالاتی است که میتواند باعث آن شود و آزردگی ناشی از آن میتواند یک عامل باشد.
- داروها: میتواند اثر جانبی داروهای خاص، از جمله برخی از داروهای ضدافسردگی و آنتیسایکوتیک و آمفتامین باشد.
- بیماریها: بیماریهای اعصاب مانند بیماری هانتینگتون یا بیماری پارکینسون نیز میتواند باعث ایجاد آن شود.
- سایر عوامل: عوامل مرتبط دیگر، عبارتند از خستگی، مصرف الکل، سیگارکشیدن، آپنه خواب و خروپف.
جلوگیری از دندان قروچه امکان پذیر است؟
شاید نتوان از دندان قروچه پیشگیری کرد، اما میتوان از عوارض آن پیشگیری کرد. بنابراین بهترین کار این است که از محافظ شبانه برای بهبود آسیبهای ناشی از دندانقروچه کمک گرفت. شاید این روش یکی از بهترین روشهایی باشد که برای مبتلایان به این مشکل به کار گرفتهمیشود. البته باید به خاطر داشتهباشید که خود محافظ شبانه میتواند به دندان آسیب برساند، اگر نکات بهداشتی در آن به خوبی رعایت نشود.