نگهدارنده ارتودنسی چیست؟ راهنمای کامل مراقبت از لبخند بعد از ارتودنسی
ارتودنسی دندان یکی از رایج ترین درمان های دندانپزشکی زیبایی و اصلاحی است که به کمک براکت ها، سیم ها و ابزارهای تخصصی، دندان ها را در موقعیت صحیح خود قرار می دهد. اما باید بدانید که پایان درمان ارتودنسی تنها به باز کردن براکت ها ختم نمی شود. در واقع مرحله مهمی به نام نگهداری یا ریتنشن (Retention) وجود دارد که در آن از وسیله ای به نام نگهدارنده ارتودنسی استفاده می شود.
این وسیله نقش اساسی در تثبیت نتایج درمان و جلوگیری از بازگشت دندان ها به حالت اولیه دارد. در این مقاله به طور کامل بررسی می کنیم که نگهدارنده ارتودنسی چیست، چه انواعی دارد، چرا اهمیت دارد و چگونه باید از آن مراقبت کرد.
نگهدارنده ارتودنسی چیست؟
نگهدارنده ارتودنسی یا ریتینر (Retainer) وسیله ای است که بعد از اتمام درمان ارتودنسی، روی دندان ها قرار داده می شود تا آنها را در موقعیت جدیدشان ثابت نگه دارد. زمانی که براکت ها برداشته می شوند، رباط ها، بافت ها و استخوان های اطراف دندان هنوز زمان کافی برای تثبیت در موقعیت جدید را پیدا نکرده اند. در نتیجه، اگر از نگهدارنده استفاده نشود، دندان ها ممکن است دوباره به حالت قبلی بازگردند.
بیشتر بخوانید : ایمپلنت دندان اصفهان
چرا استفاده از نگهدارنده ارتودنسی ضروری است؟
دلیل اصلی استفاده از نگهدارنده، پیشگیری از بازگشت دندان ها به موقعیت نامناسب قبلی است. با اینکه ارتودنسی دندان ها را به خوبی مرتب می کند اما بافت نرم اطراف دندان و حتی فشار زبان یا عادت های جویدن می توانند باعث حرکت مجدد دندان ها شوند.
مزایای اصلی نگهدارنده ارتودنسی عبارتند از:
-
تثبیت نتیجه ارتودنسی و حفظ لبخند زیبا
-
کمک به تطابق لثه و استخوان فک با موقعیت جدید دندان ها
-
جلوگیری از نیاز به درمان مجدد ارتودنسی
-
اصلاح برخی مشکلات جزئی پس از درمان اصلی
بیشتر بخوانید :کامپوزیت دندان در اصفهان
انواع نگهدارنده ارتودنسی
نگهدارنده های ارتودنسی در انواع مختلفی طراحی می شوند که انتخاب آنها به شرایط دهان و دندان، نظر متخصص ارتودنسی و سبک زندگی بیمار بستگی دارد.
1. نگهدارنده ثابت (Fixed Retainer)
این نوع ریتینر از یک سیم فلزی نازک تشکیل شده که در پشت دندان های جلویی فک بالا یا پایین چسبانده می شود.
ویژگی ها:
-
غیرقابل مشاهده است و زیبایی لبخند را تحت تاثیر قرار نمی دهد
-
نیاز به همکاری بیمار ندارد چون همیشه روی دندان ها قرار دارد
-
ماندگاری بالایی دارد
-
نیازمند رعایت بهداشت دقیق برای جلوگیری از تجمع پلاک است
2. نگهدارنده متحرک پلاستیکی (Hawley Retainer)
این نوع از یک پلاک پلاستیکی و سیم فلزی تشکیل شده و روی سقف دهان یا پشت دندان های پایین قرار می گیرد.
ویژگی ها:
-
قابل تنظیم و تعمیر است
-
امکان خارج کردن هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن
-
دوام نسبتا بالا
-
ممکن است کمی در تکلم تاثیر بگذارد
جهت آشنایی بیشتر با دکتر رزمجو کلیک کنید.
3. نگهدارنده شفاف (Essix Retainer)
این نوع بسیار شبیه به پلاک های سفید کننده یا الاینرهای شفاف است. از پلاستیک شفاف ساخته شده و به طور کامل دندان ها را می پوشاند.
ویژگی ها:
-
ظاهری نامرئی و بسیار زیبا دارد
-
استفاده راحت و بدون مزاحمت در گفتار
-
به دلیل پوشش کامل دندان ها، احتمال تغییر رنگ یا شکستگی بیشتر است
-
نیاز به تعویض در صورت فرسودگی دارد
مدت زمان استفاده از نگهدارنده ارتودنسی
مدت زمان استفاده از ریتینر به شرایط هر بیمار بستگی دارد. به طور کلی، در ماه های اول پس از پایان ارتودنسی باید به صورت تمام وقت (تقریبا 24 ساعت در روز) از نگهدارنده استفاده شود. سپس به مرور زمان و با نظر متخصص ارتودنسی، مدت استفاده کاهش یافته و ممکن است تنها شب ها مورد نیاز باشد. در برخی بیماران استفاده از نگهدارنده باید تا چند سال ادامه داشته باشد و در برخی دیگر ممکن است مادام العمر باشد.
مراقبت های لازم هنگام استفاده از نگهدارنده ارتودنسی
رعایت بهداشت و مراقبت صحیح از نگهدارنده اهمیت زیادی در دوام و کارایی آن دارد. در ادامه مهم ترین نکات را بررسی می کنیم:
1. رعایت بهداشت دهان و دندان
مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان برای جلوگیری از تجمع پلاک الزامی است. در مورد نگهدارنده های ثابت باید توجه ویژه ای به ناحیه اطراف سیم ها داشت.
2. تمیز کردن نگهدارنده متحرک
ریتینرهای متحرک باید روزانه با مسواک نرم و آب ولرم تمیز شوند. استفاده از مواد شوینده خیلی قوی یا آب جوش می تواند به آن آسیب بزند.
3. نگهداری صحیح
وقتی نگهدارنده متحرک را از دهان خارج می کنید، حتما آن را در جعبه مخصوص قرار دهید تا گم نشود یا آسیب نبیند.
4. اجتناب از عادات مضر
جویدن ناخن، باز کردن بسته ها با دندان و مصرف خوراکی های خیلی سفت یا چسبناک می تواند به نگهدارنده آسیب برساند.
مشکلات احتمالی در صورت عدم استفاده از نگهدارنده
-
بازگشت دندان ها به موقعیت قبلی
-
تغییر در طرح لبخند و ظاهر نازیبا
-
نیاز به درمان مجدد ارتودنسی و صرف هزینه بیشتر
-
تحلیل نتایج چندین سال زحمت و هزینه
هزینه نگهدارنده ارتودنسی چقدر است؟
هزینه نگهدارنده به نوع آن، مواد به کار رفته، پیچیدگی طراحی و حتی شهر یا کلینیک مورد نظر بستگی دارد. به طور کلی، نگهدارنده های ثابت معمولا هزینه بیشتری نسبت به نوع متحرک دارند اما ماندگاری بالاتری نیز ارائه می دهند. در هر صورت، این هزینه در برابر حفظ نتیجه ارتودنسی بسیار مقرون به صرفه است.
نتیجه گیری:
نگهدارنده ارتودنسی یک مرحله حیاتی پس از درمان ارتودنسی است که تضمین می کند نتایج به دست آمده ماندگار و پایدار باشند. این وسیله می تواند به صورت ثابت یا متحرک باشد و انتخاب نوع آن به شرایط بیمار بستگی دارد. رعایت بهداشت دهان، تمیز نگه داشتن نگهدارنده و استفاده منظم طبق دستور پزشک، کلید موفقیت در این مرحله است. فراموش نکنید که ارتودنسی بدون استفاده صحیح از نگهدارنده، نتیجه کامل و ماندگار نخواهد داشت.
برای ویزیت و مشاوره با ما در ارتباط باشید.
ما را در اینستاگرام همراهی کنید
